آزادی
امام صادق علیهالسلام :
خَمْسُ خِصالٍ مَنْ لَمْ تَکُنْ فیهِ خَصْلَةٌ مِنْها فَلَیْسَ فیهِ کَثیرُ مُسْتَمْتَعٍ أَوَّلُهَا: اَلْوَفاءُ وَالثّانیَةُ التَّدْبیرُ وَالثّالِثَةُ الْحَیاءُ وَالرّابِعَةُ حُسنُ الْخُلْقِ وَالْخامِسَةُ وَهِىَ تَجْمَعُ هذِهِ الخِصالَ، الْحُرِّیَّةُ؛
پنج خصلت است که در هر کس یکى از آنها نباشد خیر و بهره زیادى در او نیست: اول: وفادارى دوم: تدبیر سوم: حیا چهارم: خوش اخلاقى و پنجم: ـ که چهار خصلت دیگر را نیز در خود دارد ـ آزادگى.
امام على علیهالسلام :
لاتَکُنْ عَبْدَ غَیْرِکَ وَقَدْ جَعَلَکَ اللّهُ حُرّا؛
بنده دیگرى مباش که خدا تو را آزاد آفرید.
امام صادق علیهالسلام :
إنَّ الحُرَّ حُرٌّ على جمیعِ أحْوالِهِ : إنْ نابَتْهُ نائِبَةٌ صَبَرَ لَها، وَإنْ تَداکَّتْ علَیهِ المَصائِبُ لَم تَکْسِرْهُ وَإنْ اُسِرَ وَقُهِرَ وَاسْتُبْدِلَ بِالیُسرِ عُسرا، کَما کانَ یُوسُفُ الصِّدّیقُ الأمینُ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِ: لَم یَضْرُرْ حُرِّیَّتَهُ أنِ اسْتُعبِدَ وَقُهِرَ وَاُسِرَ؛
آزاده در همه حال آزاده است: اگر بلا و سختى به او رسد شکیبایى ورزد و اگر مصیبتها بر سرش فرو ریزند او را نشکنند هرچند به اسیرى افتد و مقهور شود و آسایش را از دست داده و به سختى و تنگدستى افتد. چنان که یوسف صدیق امین، صلوات اللّه علیه، به بندگى گرفته شد و مقهور و اسیر گشت اما این همه به آزادگى او آسیب نرساند.
امام على علیهالسلام :
اَلْحُرِّیَّةُ مُنَزَّهَةٌ مِنَ الْغِلِّ وَالْمَکْرِ؛
آزادگى از کینهتوزى و مکر منزّه است.
امام على علیهالسلام :
مِنْ تَوفیقِ الْحُرِّ اکْتِسابُهُ الْمالَ مِن حِلِّهِ؛
از موفقیت آزاده این است که مال را از راه حلال به دست آورد.
امام على علیهالسلام :
اُبْذُلْ مالَکَ فِى الْحُقوقِ وَواسِ بِهِ الصَّدیقَ فَإِنَالسَّخاءَبِالْحُرِّأخْلَقُ؛یکىاى که در گذشته داده است عمل کند آزادگىاش کامل است.
امام على علیهالسلام :
مَنْ قامَ بِشَرائِطِ الْعُبودیَّةِ أَهْلٌ لِلْعِتْقِ، مَنْ قَصَّرَ عَنْ أَحْکامِ الْحُرِّیَّةِ اُعیدَ اِلىَ الرِّقِّ؛
هر کس شرایط بندگى خدا را بهجا آورد سزاوار آزادى مىشود و هر کس در عمل به شرایط آزادگى کوتاهى کند، به بندگى (غیر خدا) مبتلا مىشود.
امام حسین علیهالسلام :
إنْ لَمْ یَکُنْ لَکُم دینٌ وَکُنْتُم لاتَخافونَ الْمَعادَ فَکونوا أَحْرارا فى دُنْیاکُمْ؛
اگر دین ندارید و از قیامت نمىترسید، لااقل در دنیاى خود آزاد مرد باشید.
1. خصال 284/33 |
2. نهج البلاغه از نامه31 |
3. کافى 2/89/6 |
4. غررالحکم 1/385/1485 |
5. غررالحکم 6/36/393 |
6. غررالحکم 2/204/2384 |
7. غررالحکم 1/113/413 |
8. غررالحکم 5/355/8721 |
9. غررالحکم 5/314/8529و8530 |
10. بحارالانوار 45/51/ |